Wij van de gemeente plaatsen de vloedschotten. Het waterschap keurt de totale waterkering goed
Zo houden we samen Dordrecht droog bij hoogwater.
Een eiland van kansen én kwetsbaarheid
“Dordrecht is een stad met een rijke historie en een sterke band met het water. Maar juist die band maakt ons ook kwetsbaar,” zegt Tom Verwaart, coördinator hoogwaterbestrijding bij de gemeente Dordrecht. “We weten dat er een keer hoogwater komt. We weten alleen niet wanneer. Het kan over honderd jaar zijn, maar ook morgen.”
Bij hoogwater is de historische binnenstad extra kwetsbaar. Dijken kunnen daar niet zomaar worden verhoogd zonder monumentale panden aan te tasten. Daarom werden in het Deltaplan vloedschotten bedacht: stevige ijzeren panelen die in gevels en doorgangen worden geplaatst. Daarmee wordt de bestaande kering zo’n 40 centimeter verhoogd en op Deltaniveau gebracht.
“Met de vloedschotten houden we tachtig tot vijfentachtig procent van de stad droog,” legt Tom uit. “Zonder die schotten zou meer dan de helft van de historische binnenstad blank staan. En niet alleen dat: de wijk Stadspolders zou zomaar één tot anderhalve meter onder water komen te staan. Ook bedrijventerrein Dordtse Kil zou zwaar worden getroffen. Dat heeft enorme gevolgen voor duizenden inwoners en bedrijven.”
Tom Verwaart, coördinator hoogwaterbestrijding bij de gemeente Dordrecht
Jaarlijkse test én voor het eerst een grote test
Sinds de jaren zestig worden de vloedschotten elk jaar getest. Dan wordt stuk voor stuk gekeken of alle vloedschotten en coupures nog heel zijn en goed passen. Maar dit jaar is er iets bijzonders. “Onlangs is besloten dat we eens in de zes jaar de hele waterkering als geheel gaan sluiten. Dat is nodig om de betrouwbaarheid echt goed te kunnen testen. Vandaag doen we dat voor het eerst. Bovendien willen we zeker weten dat we niet alleen technisch, maar ook organisatorisch klaarstaan.”
Tom vervolgt: “De test van vandaag maakt het realistischer. We oefenen niet alleen of de schotten passen, maar ook hoe snel we de stad kunnen afsluiten. Hoe goed werkt de samenwerking? Waar zitten knelpunten? Dat ontdek je pas als je het samen doet. We doen alsof het écht hoogwater is, zodat we klaarstaan als het morgen nodig is.”
Samenwerking is de sleutel
Het plaatsen van vloedschotten is teamwork. “De gemeente zorgt voor de mensen,” legt Tom uit. “Het waterschap levert de vloedschotten en de coupures. Die liggen opgeslagen bij de gemeente, maar zijn eigendom van het waterschap. Tijdens de test werken we letterlijk zij aan zij.”
Hij benadrukt hoe prettig die samenwerking verloopt. “Het voelt als één team, met gemeente en waterschap schouder aan schouder. Iedereen weet waar hij voor staat. We doen dit op een respectvolle manier, en dat hoort ook zo wanneer je samen verantwoordelijk bent. Het gaat er niet om wie de baas is, maar om samen te doen wat er gedaan moeten worden voor de veiligheid van Dordrecht.”
Indrukwekkende coupures
Naast de vele kleinere schotten in gevels zijn er ook de coupures: doorgangen in de dijk waar normaal verkeer doorheen gaat. Tijdens de test worden hier aluminium balken, één voor één, opgestapeld tot een stevige muur.
“De coupures zijn groot en indrukwekkend,” vertelt Tom. “Het zijn doorgangen van meerdere meters breed en hoog. Binnen een paar uur veranderen ze van een open straat in een solide waterkering. Het is indrukwekkend én confronterend tegelijk: zo kwetsbaar is onze stad zonder die bescherming.”
Voor bewoners en ondernemers betekent de test even ongemak. Straten zijn afgesloten, verkeer wordt omgeleid, winkels zijn minder bereikbaar. “Maar mensen zien ook wat we doen om hun stad te beschermen. In één dag verandert de binnenstad in een vesting tegen het water. Dat geeft vertrouwen. Het maakt zichtbaar waar we samen voor werken.”
Voorbereiden en oefenen
De waarschuwing voor hoogwater komt 48 uur van tevoren. “Dat is op zich genoeg tijd,” zegt Tom. “Maar je wilt dat proces wel goed geoefend hebben. Daarom oefenen we niet alleen of de schotten passen, maar ook hoe snel we de stad kunnen afsluiten.”
Gemiddeld kost het een halve dag om alles dicht te zetten. “De laatste coupure die sluit, is bij de Boomstraat. Vanaf dat moment is de stad volledig beschermd. Bij een echte situatie telt elke minuut. Daarom oefenen we nu zo serieus mogelijk, ook op tempo. Je wilt niet dat dit de eerste keer is dat je zoiets doet, als er echt hoogwater komt .”
Wat staat er op het spel?
De vloedschotten maken het verschil tussen droge voeten en forse wateroverlast. Zonder schotten zouden Stadspolders en de Dordtse Kil zwaar onder water komen te staan. En in de binnenstad zou het water decimeters hoog door de straten stromen.
“Dit gaat niet om een technisch kunstje,” benadrukt Tom. “Het gaat om de bescherming van onze stad, onze geschiedenis en onze toekomst. We beschermen hier niet alleen stenen, maar vooral al het leven achter de waterkering.”
Vooruitkijken – samen met het water
De kans op zo’n hoogwatersituatie is klein; volgens de officiële norm nog minder dan eens in de duizend jaar. En toch kan het ook morgen gebeuren. Daarom is oefenen belangrijk. “Deze vloedschottentest is geen losstaand project,” legt Tom uit. “Het is onderdeel van een groter geheel. Het waterschap versterkt duinen, verhoogt dijken, en bouwt aan veiligheid van onze delta. En Dordrecht, met zijn bijzondere ligging, speelt daarin een belangrijke rol. Veiligheid is iets waar we samen voor moeten werken. Op deze manier zorgen we er samen voor dat Dordrecht veilig blijft - vandaag, morgen en in de toekomst.”
Samen veilig blijven in de Hollandse Delta
De Hollandse Delta is prachtig én kwetsbaar. Door klimaatverandering stijgt de zee, regent het vaker hard en is het soms langer droog. Dat we altijd droge voeten houden, kunnen we niet meer beloven.
Waterschap Hollandse Delta kijkt daarom vooruit. We versterken dijken en duinen, leggen slimme oplossingen aan tegen extreme regenval en maken nieuwe wijken en bedrijventerreinen klimaatbestendig. Dat doen we samen met gemeenten, bedrijven én inwoners. Zo werken we stap voor stap aan de eerste klimaatbestendige delta ter wereld. En Dordrecht laat zien hoe dat werkt in de praktijk: met vloedschotten in de historische binnenstad, stevige dijken rond het eiland en een test die duidelijk maakt dat we samen voorbereid zijn op de toekomst.